Jeśli nie mamy drożdży, a potrzebujemy upiec chleb lub bułki. Możemy w domu zrobić zakwas lub zastosować mieszankę sody i cytryny.
Zakwas najlepiej zrobić z mąki żytniej. Woda powinna być przegotowana lub przefiltrowana o temperaturze 35 stopni Celsjusza. mieszamy wodę z mąką – do konsystencji gęstej. 100 g mąki i 200 g wody. Zakwas robimy kilka dni. Codziennie dodajemy 100 g mąki i 200 g wody, aby powstało geste ciasto. Zakwas najlepiej postawić w ciepłe miejsce. Co 12 godzin mieszamy ciasto. Najlepiej zrobić w litrowym słoiku zamykanym ściereczką z gumką. Po 3 dniach powinniśmy mieć gotowy zakwas.
Kiedy zakwas jest gotowy zauważymy, że masa urosła i na powierzchni robią się bąbelki oraz występuje charakterystyczny octowy, nieprzyjemny zapach. Zakwasu możemy używać już do pieczenia chleba.
Aby ciasto z zakwasu dobrze wyrosło, musimy mu zapewnić temperaturę (30°C). Zakwas możemy trzymać w lodówce przez długi okres. Zakwas jest popsuty wtedy, kiedy pojawi się na nim pleśń (biały kożuszek bądź zielony). Jeśli wyciągamy zakwas z lodówki, dobrze jest go przed użyciem dokarmić i odstawić na 2-3h w ciepłe miejsce, aby mógł wystartować. Domowe chleby na zakwasie, są lepsze od sklepowych – zdrowotnie i smakowo.
Drożdże zastąpi również połączenie sody z sokiem z cytryny lub kwaskiem cytrynowym w proporcji 1:1. Ciasto takie można od razu piec po wymieszaniu i nie trzeba czekać aż urośnie. Łyżeczka sody + łyżeczka soku z cytryny na 1/2 kg mąki.
